زندگی در جامعه مدرن
زندگی در جامعه مدرن بسیاری از فرهنگ‌ها و سنت‌ها را تغییر داده است. دنیایی که از وسایل یک‌بارمصرف پر شده، صبر و خلاقیت را در انسان‌ها می‌کشد و کوچک‌ترین مشکلات در روابط زناشویی می‌تواند منجر به خیانت همسر و طلاق شود. افراد ترجیح می‌دهند به جای تلاش برای بهبود رابطه، آن را با رابطه‌ای جدید جایگزین کنند. اما اگر شما به دنبال بهبود رابطه خود هستید می‌توانید یک نوبت برای زوج درمانی رزرو کنید.
تأثیر خیانت بر کودکان
میانگین طولانی‌ترین ازدواج‌ها به ۱۱ سال رسیده و این مسئله نگرانی سلامت روان در کودکان را بیشتر کرده است. هر ساله آمار کودکان طلاق یا خیانت والدین رو به افزایش است. صداقت و صمیمیت بین زوجین در جامعه امروز کمتر شده و این امر تأثیر خیانت والدین بر فرزندان را نمایان می‌کند.
واکنش کودکان به خیانت والدین
بسیاری از والدین معتقدند کودکان به اندازه کافی بزرگ شده‌اند و می‌توانند این مسائل را درک کنند، در نتیجه به راحتی عدم تعهد و خیانت خود را در خانه فریاد می‌زنند. خیانت به معنای برقراری رابطه‌ای عاطفی، جنسی با فردی جز همسر است که به صورت مخفیانه انجام می‌گیرد. آگاهی از خیانت می‌تواند طرف مقابل را دچار علایم جسمانی و روانی مانند بی‌قراری، خشم، ناراحتی، تپش قلب، مشکلات خواب، اضطراب، افسردگی و پوچی کند.
آسیب‌های خیانت به خانواده
وقوع خیانت و آگاه شدن از آن نه تنها روابط زوجین را مخدوش می‌کند بلکه می‌تواند پایه‌های اساسی اعتماد و احساس امنیت در کودکان را نیز تخریب کند.
خیانت والدین و طلاق می‌تواند میراثی باشد که از نسلی به نسل دیگر منتقل شود. تأثیر خیانت والدین بر فرزندان غیرقابل انکار است.
بعضی از کودکانی که خیانت والدین را تجربه کرده‌اند، اعتقادی به وفاداری و تعهد در روابط نداشته و دچار تجربه‌های مشابه می‌شوند. تأثیر خیانت زناشویی بر کودکان در روابط آن‌ها با هم‌سن و سالان شان، کاملاً مشهود است. بی‌اعتمادی و افسردگی دو نشانه بارز در کودکانی است که از تأثیر خیانت پدر یا مادر در امان نبوده‌اند. این مسئله می‌تواند با توجه به سن فرزند تأثیرات متفاوتی ایجاد کند.
علایم روانی و جسمانی در کودکان
به عنوان مثال فرزندان تا قبل از بلوغ ممکن است به شدت در خود فرو رفته و یا پرخاشگر شوند. بی‌اشتهایی، بدغذایی، افت تحصیلی، کج‌خلقی، ناخن جویدن، شب‌ادراری، کابوس‌های شبانه و بیماری‌های روان‌تنی از جمله علایمی هستند که این کودکان از خود بروز می‌دهند.
نتایج مطالعات بر روی کودکان
در مطالعه روی کودکانی که تجربه انواع خیانت والدین را داشتند، نتایج زیر به دست آمد:
– ۵ درصد: نسبت به خیانت والدین خود عصبانی بودند.
– ۶۲ درصد: از خیانت والدین خود احساس شرمندگی داشتند.
– ۳ درصد: تصور می‌کردند نگرش والدین در رابطه با خیانت بر روابط آن‌ها در آینده تأثیر خواهد داشت.
– ۷۰ درصد: از عدم توانایی اعتماد به دیگران صحبت کردند.
– ۸۳ درصد: تصور می‌کردند اطرافیان آن‌ها به طور مکرر دروغ می‌گویند.
این مطالعه نشان داد برخلاف تصور والدین، تأثیر خیانت والدین بر فرزندان بیشتر از چیزی است که انتظار داشتند.
احساسات کودکان هنگام آگاهی از خیانت
زمانی که کودک برای اولین بار از خیانت والدین خود آگاه می‌شود، احساسات زیر در او ظاهر می‌شوند:
– شوک: (ممکن نیست این اتفاق افتاده باشد.)
– سردرگمی: (این به چه معنی است؟)
– عصبانیت: (چگونه پدر یا مادر من توانسته چنین کاری بکند؟)
– ترس: (چه اتفاقی برای من خواهد افتاد؟)
– غم و اندوه: (این بدترین و شرم‌آورترین اتفاقی است که افتاده است.)
مدیریت بحران خیانت والدین
در طول بحران خیانت، والدین تصور می‌کنند کودک مانند بزرگسالان با این اتفاق کنار می‌آید اما تأثیر خیانت والدین بر فرزندان مشکلات جدی برای او در آینده ایجاد می‌کند.
کودک والدین خود را دوست دارد و می‌خواهد از آن‌ها محافظت کند، به همین دلیل در بیشتر مواقع با وجود احساسات منفی که درون او را پر کرده، وانمود می‌کند که حالش خوب است. در نتیجه احساسات سرکوب می‌شوند.
روش‌های کاهش آسیب فرزندان پس از وقوع خیانت
گفت و گوهای متناقض را کنار بگذارید
یکی از اشتباهات والدین این است که تمام اتفاقات را در حضور فرزندان بیان می‌کنند. همین مسئله موجب می‌شود فرزندان شاهد تمام جزئیات و اتفاقات پیش آمده بین والدین باشند. گاهی والدین عنوان می‌کنند که “ببین مادرت چه کار کرده” یا “ببین پدرت چه کار کرده” و همین مسئله تأثیر خیانت بر فرزندان را بیشتر می‌کند.
فرزندتان را سپر بلا قرار ندهید
در شرایط خیانت، ممکن است هر یک از والدین تصمیم بگیرد تا موقعیت را به نوعی تعریف کند که کمتر مقصر جلوه کند و از این طریق حمایت فرزندان را به سمت خود جلب کند. این شیوه رفتار می‌تواند به شدت مخرب باشد.
به مشاور مراجعه کنید
فراموش نکنید که فرزندتان قاضی یا مشاور اختلافات شما نیست. بهتر است به یک مشاور خانواده مراجعه کنید تا بتوانید با او صحبت کنید، احساس درک شدن و همدلی کسب کنید و برای رفع مشکل موجود راه حلی بیابید.
از مشاوره کودک و نوجوان غافل نشوید
حتی اگر فرزندتان از جزئیات وقوع خیانت باخبر نباشد، از طریق مشاهده رفتارهای سرد و پرخاشگرانه در می‌یابد که خانواده در وضعیت نابسامانی به سر می‌برد. مراجعه به روانشناس کودک و نوجوان می‌تواند به بهبود وضعیت روانی فرزندتان کمک کند.
در کلینیک روانشناسی آفتاب مشاوره تخصصی کودک و مشاوره تخصصی نوجوان ارائه می‌شود. برای رزرو نوبت با ما تماس بگیرید.
برای ادامه ارتباط تصمیم بگیرید
قرار گرفتن در وضعیت خیانت شما را از این حق برخوردار می‌کند که به رابطه پایان بدهید. شما می‌توانید از طریق گفت و گو با مشاور در مورد بهترین گزینه موجود تصمیم‌گیری کنید اما هرگز اجازه ندهید که ترکش‌های خیانت، روح و روان فرزندتان را نیز تحت تأثیر قرار دهد.
روش‌های آرام‌سازی خود را یاد بگیرید
با در نظر گرفتن خیانت به عنوان یک بحران، لازم است راهکارهای اورژانسی برای مقابله با این بحران تدارک ببینید. تا بتوانید تعارضات موجود را بهتر مدیریت کنید، در حضور فرزندتان دچار حملات خشم نشوید و واکنشی مؤثرتر نشان دهید.
اثرات خیانت بر فرزندان در بزرگسالی
بدبینی و عدم اعتماد
فرزندانی که از والدین خود خیانت می‌بینند ممکن است در بزرگسالی نسبت به دیگران بدبین باشند و به راحتی به کسی اعتماد نکنند. حتی ممکن است برای ازدواج کردن مردد شوند و اگر ازدواج کنند هم اثرات بدبینی همیشه همراه آن‌ها خواهد بود.
گرایش به روابط نامشروع
خیانت والدین ممکن است باعث شود که کودک در بزرگسالی همچون والد خود اقدام به روابط نامشروع کند. والدین الگوی بچه‌ها هستند و کودکی که با دیدن خیانت بزرگ شده است احتمال اینکه خود نیز درگیر خیانت شود بسیار زیاد است.
روحیه پرخاشگری
یکی از مهم‌ترین تأثیرات خیانت والدین، بر رفتار فرزندان در اجتماع است. خیانت باعث بحث و دعوا بین زوجین می‌شود و فرزندان نیز این را می‌آموزند و در نتیجه در آینده رفتارهای پرخاشگرانه جدی از خود نشان می‌دهند.
مشکلات نوجوانان
در صورتی که فرزند در سنین نوجوانی باشد، مشکل کمی پیچیده‌تر می‌شود. نوجوانان در سنی هستند که قدرت تشخیص و استدلال دارند و به ارزش‌های خانواده اهمیت زیادی می‌دهند. آن‌ها متوجه می‌شوند که خیانت پدر یا مادر ممکن است نظام خانواده را زیر سؤال ببرد. در این شرایط ممکن است نوجوان با تهدید به خودکشی، والد خیانت‌کار را مجبور کند که به خانواده برگردد. در صورتی که تلاش او با شکست مواجه شود امکان خودکشی بالا می‌رود و نوجوان دچار آسیب شدید و جدی مثل افسردگی می‌شود.
خودخواهی و بی‌فکری
بچه‌های والدینی که خیانت می‌کنند نسبت به کودکانی که والدینی با ثبات و وفادار دارند بیشتر در روابط خود مغرور و بی‌فکر خواهند بود. علت این است که پیامی را دریافت کرده‌اند که هر کاری خودشان بخواهند انجام دهند خوب است، بدون توجه به تأثیری که روی دیگران دارد.
مشکلات اعتماد
کودکان کم سن اغلب حس فرد ایده‌آلی دارند و وقتی والدین خیانت می‌کنند این ذهنیت به سرعت خراب می‌شود. سپس کودک تعجب می‌کند “اگر پدر به مادر دروغ گفته و کارهایی را انجام داده که به او آسیب رسانده (یا برعکس) شاید همین کار را برای آسیب زدن به من نیز انجام دهد.”
دروغ‌گویی
وقتی کودک در شرایط دشوار ایجاد شده بین دو والدین قرار می‌گیرد این وضعیت روی احساس او اثر خواهد گذاشت، خصوصاً وقتی کودک باید مقابل یکی از والدین بوده و با دیگری همراهی کند. اگر از کودک انتظار می‌رود با فرد خیانت‌کار همراهی کند (به بیان دیگر چیزی را از فرد دیگر پنهان سازد) دروغ‌ها ناخودآگاه در ذهن او شکل می‌گیرند.
مرموز شدن
این دیدگاه می‌تواند به زمینه‌های دیگر نیز منتقل شود. کودک دلیل می‌آورد اگر والدین ندانند او دوستان بدی دارد یا نمره‌ی بدی گرفته است، آسیبی نخواهد دید. این پنهان‌کاری برای مادر که مؤثر است، این‌طور نیست؟
کابوس‌های شبانه
همه‌ی ما خواب‌های مضطرب‌کننده می‌بینیم. برای کودکان اضطراب و کابوس‌های شبانه می‌توانند بدتر بوده و گاهی تبدیل به کابوس‌های دائمی شبانه شوند. والدینی که تصور می‌کنند خیانت آن‌ها روی کودک اثری نداشته است بسیار در اشتباه‌اند.
احساس گناه
وقتی کودک در خیانت شرکت داده می‌شود، احساس گناه در او بدتر خواهد بود. “مادر می‌داند وقتی زود از مدرسه به خانه آمدم او را در چه وضعیتی دیده‌ام و از من می‌خواهد چیزی به پدر نگویم” این یک بار سنگین برای کودک است. این اتفاق زمانی بدتر می‌شود که والدین جزئیات خیانت را برای کودک می‌گویند. کودک بر سر دوراهی قرار می‌گیرد زیرا هر دو والدین را دوست دارد و این حس گناه می‌تواند به او آسیب زیادی برساند.
خشمگین شدن
اغلب اوقات خشونت یک تأثیر اجتناب‌ناپذیر در کودکانی است که والدینشان خیانت کرده‌اند. آن‌ها می‌بینند یکی از والدین به دیگری آسیب رسانده و نسبت به فرد خیانت‌کار خشمگین خواهند شد. گاهی حتی ممکن است نسبت به فرد قربانی در این ماجرا نیز احساس خشم پیدا کنند. این اتفاق کمتر می‌افتد اما کاملاً طبیعی است. والدین باید آن را پذیرفته و به احساس عصبانیت کودک خود احترام بگذارند.
بدبینی
کودکان در یک زندگی با خیانت اغلب این ذهنیت را در روابط آینده خود داشته و با تفکرات منفی خودشان روابط را نابود می‌سازند.
افت تحصیلی
وقتی کودک احساس افسردگی، اضطراب یا گناه دارد یا مجبور می‌شود برای پنهان کردن راز والدین با آن‌ها همراه شود یا احساس ترس از کسی که به او خیانت شده است را دارد، ذهن او بیشتر از توانش درگیر شده و انرژی کمی برای تمرکز روی کارهای مدرسه دارد.
نگرانی و افسردگی
والدین خیانت‌کار باید بدانند که کودک متوجه است و این رفتار هیچ ربطی به او ندارد. او مسئولیتی ندارد.
سخن آخر
در صورتی که شما و همسرتان پس از صحبت و مشورت با یک مشاور، به این نتیجه رسیدید که جدایی راه‌حل مناسبی برای شما خواهد بود، می‌توانید برای کاهش تأثیرات منفی این جدایی و بهبود رابطه خود تلاش کنید تا فرزندتان بپذیرد این مشکل بین شما و همسرتان به وجود آمده و او هیچ نقشی در ظهور و بروز این اتفاقات نداشته است.
یکی از دیالوگ‌های نادرستی که برخی از خانم‌ها به عنوان مادر و یا آقایان به عنوان پدر به فرزندان خود می‌گویند این است که ای کاش تو به دنیا نمی‌آمدی. ای کاش تو از همان اول مرده بودی. این دیالوگ‌ها موجب می‌شود فرزند خود را به عنوان فردی بشناسد که باعث و بانی تمام مشکلات بوده است و نبودن او می‌تواند کمک زیادی بکند. این احساسات موجب به وجود آمدن احساس گناه برای فرزند یا فرزندان می‌شود. این فرزندان ممکن است برای جلوگیری از بروز هر نوع اتفاقی سکوت کنند و اجازه دهند دیگران به آن‌ها ظلم کنند و یا اینکه همیشه خود را مقصر هر نوع رابطه بدانند و تلاش کنند تا این روابط را خاتمه دهند.
مسئله خیانت در زندگی زناشویی جدی است. احیای دوباره رابطه و اعتماد همسر بعد از خیانت کار آسانی نیست. برای درمان خیانت و بخشش آن بهتر است قبل از هر چیز موضوع را با مشاوران در میان بگذارید تا با کمک مشاور بتوان اثرات این رفتار مخرب را در زندگی مشترک به حداقل رساند.
اگر شما یا عزیزانتان با مشکلاتی در زمینه خیانت یا تأثیرات آن بر فرزندان خود مواجه هستید، می‌توانید با رزرو نوبت مشاوره خانواده از راهنمایی‌های تخصصی بهره‌مند شوید. برای رزرو نوبت مشاوره، همین حالا اقدام کنید و گامی مؤثر در جهت بهبود روابط خانوادگی و سلامت روانی فرزندان خود بردارید.
