همه ی مخلوقات زنده و غیر زنده ی مجموعه ی هستی، مخلوق خداوند و دارای ارزش و شایسته ی توجه اخلاقی هستند. به عبارت دیگر افزون بر انسان و حیوان، كوه، جنگل، دریا، خاك و گیاه همگی دارای حق وحقوقی بر روی كره ی زمین هستند.
در میان مخلوقات خداوند، حیوانات از مهمترین اجزای زیست بوم ها به شمار می روند كه حقوق آن ها بیش از هر موجود دیگری مورد توجه فعالان و دوستداران محیط زیست قرار گرفته است.
برای دسته یی از افراد، در نگاه اول شاید حیوانات، موجودات بی خاصیتی به نظر آیند كه چون قدرت تفكر و كلام ندارند، می توان هر بلایی كه خواست، سرشان آورد. به عبارت دیگر در نگاه این افراد، حیوانات می توانند نباشند چون فایده یی ندارند. اما سرسوزنی اندیشه كافی است تا بدانیم حیوانات از اجزای پراهمیت محیط زیست اطراف انسان ها هستند كه در خلقت هر یك از آنها تدبیری اندیشیده شده است.
<اشرف مخلوقات> بودن برای عده یی چنان به نظر می رسد، كه به خود اجازه ی تصمیم گیری برای سرنوشت حیوانات می دهند و برای بودن یا نبودن آن ها اراده می كنند. جانوران نيز به خوبي درد را مي فهمند و در مقابل انسان ها توان دفاع از خود ندارند اما بايد يقين بدانيم كه آنها نيز بي كس و تنها نيستند و خداوند ناظر بر اعمال ما انسان ها است و به حتم سزاي آزار و اذيت به زبان بسته ها را چه در اين جهان و چه جهان آخرت خواهيم ديد.
خلا قانونی مانع رعایت حقوق حیوانات
یكی از دلایل رعایت نكردن حقوق حیوانات در ایران، خلاء های قانونی موجود و همچنین اجرای ناقص یا نادرست قوانین است. اكنون، سطح فرهنگی جامعه به اندازه یی رسیده است كه می داند نباید حیوانی را شكار كرد یا آسیبی به آن رساند. اما در این میان افرادی نیز وجود دارند كه نمی توانند با شناخت فرهنگی جامعه كنار بیایند و به دنبال حركت در مسیر خلاف جهت آن هستند.
حیوان‌آزاری یکی از انواع بداخلاقی و خشونت علیه حیوانات و نقض حقوق آن‌هاست که در بسیاری از کشورها جرم تلقی شده.
حیوان‌آزاری از نمونه های بارز اختلالات روحی و روانی است چرا که یک انسان سالم از آزار دادن حیوانات خوشحال نمی‌شود، فردی که حیوان‌آزاری می‌کند، نه تنها برای حیات وحش و محیط زیست بلکه برای جامعه انسانی نیز زیانبار و خطرناک می‌باشد چرا که این شخص به هم نوع خودش هم رحمی نمی‌کند.
رفتارهایی مانند عقیم سازی‌های بی مورد، نگهداشتن پرندگان در قفس، کشتار گسترده سگ‌ها، نگهداشتن حیوانات سالم در پناهگاه‌ها، بستن سگ‌ها با زنجیر، غذا رسانی‌های گسترده و بی‌مورد و خارج از قاعده، جابجا کردن حیوانات از محل زندگی‌شان، عدم توجه به نوع و شیوه زندگی حیوانات، ساختن و ایجاد باغ پرندگان، ساخت دلفیناریوم، توله کشی از حیوانات، کشتن حیوانات به جهت خوردن غذا، شکار، آزمایش دارو و مواد آرایشی و بهداشتی بر روی حیوانات و موارد دیگر رفتارهایی است که کاملا مخالف با حقوق حیوانات شمرده می‌شود.
راه های محافظت از حیوانات اهلی
- تا حد امکان لانه آنها را فراهم کنیم
- در موقع شرایط بد آب و هوایی به فکر آنها باشیم و غذا و سرپناه را برای آنها فراهم کنیم، مثلا در موقع بارندگی برف برای پرندگان دانه بپاشیم
- آزار و اذیت نکنیم ، مخصوصا پرندگان و سگ ها و گربه ها را
- در هنگام رانندگی مراقب باشیم آنها را زیر نگیریم
- آب نوشیدنی آنها را در جوی، آلوده به مواد سمی و شیمیایی و مواد شوینده نکنیم
- اگر آنها زخمی هستند سعی کنیم به دامپزشک ببریم
راه های محافظت از حیوانات وحشی
- طبیعت آنها را از بین نبریم ، مثل بریدن درختان یا ساختمان سازی
- هوا را الوده نکنیم که هم حیوانات آسیب می بینند و هم انسان ها
- سم پاشی کمتر و استفاده بیشتر از آفت کش های زیستی ( آفت های کش هایی که با موجو زنده است)
- از شکار کردن حیوانات به شدت پرهیز کنیم و با شکارچیان به شدت برخورد شود
- در بستر رودخانه صنایع الوده کننده آب ایجاد نکنیم
- قطع درختان، میزان اکسیژن را کاهش می‌دهد منجر به فرسایش خاک و لغزش زمین می‌شود زیستگاه طبیعی حیوانات وحشی را از بین می‌برد و آنها را
- مجبور به پیشروی به شهر‌ها و روستا‌ها می‌کند
- وقتی به طبیعیت می رویم، مراقب باشیم که آتش را در فضاهای پوشیده از گیاه و درخت روشن نکنیم و همچنین آتش را در میان لانه حشرات و حیوانات روشن نکنیم
- ر‌ها کردن زباله‌ها و پلاستیک‌ها در محیط نه تنها موجب تکثیر پشه‌ها و باکتری‌ها و میکرب‌های دیگر می‌شود بلکه موجب آلودگی خاک و در نتیجه بیمار شدن حیوانات می‌شود
یکی از نهادهای رسمی و به ثبت رسیده در زمینه حمایت از حیوانات انجمن IRAN S.P.C.A حمایت از حیوانات در ایران است که با نام انگلیسی مجامع بین المللی شناخته می شود. این انجمن یک سازمان مردم نهاد است که کاملا به ثبت و تایید مقامات قانونی مثل وزارت کشور، اطلاعات و نیروی انتظامی رسیده است و در تحت چارچوب قانون به حمایت از حیوانات مختلف می پردازد. انجمن حمایت از حیوانات در سال ۱۳۷۷ تاسیس شده این انجمن فعالیت های گوناگونی دارد که شامل آموزش، فعالیت های حمایت از حیوانات بی پناه و امور واگذاری و سرپرستی حیوانات خانگی است.
