استمنا یا اونانیسم یا ماستوربیشن یا خود ارضایی عبارت است از سکس با خود تا سر حد ارضاء شدن که بیشتر توام با خیال بافی صورت می گیرد. خود ارضایی در قبل از ازدواج یک امر طبیعی و به دلیل کمبود رابطه جنسی می باشد و در نزد هر دو جنس شایع است.
نوجوان مدتی بعد از بلوغ کم کم تحت فشار جسمی قرار خواهد گرفت و حتی در صورت عدم اقدام به این مورد، در هنگام خواب تخلیه و ارگاسم صورت خواهد گرفت. لازم به ذکر است زمان اولین خود ارضایی در افراد مختلف گوناگون است و حتی خود ارضایی در کودک ۲ ساله نیز گزارش شده است. انسان تنها موجودی نیست که خود ارضایی می کند، و در میمون ها نیز این مورد مشاهده شده است .
خود ارضایی یک مقدمه بهنجار رفتار جنسی معطوف به دیگران است. که هیچ گونه فعالیت جنسی دیگری به این اندازه مورد بحث و تقبیح و در عین حال شایع تر از خود ارضایی نیست.
این رفتار در نوزادی و اوان کودکی شایع است و همانطور که کودک یاد می گیرد که کارکرد اندامهای بدن مثلا دست و دهان شروع را بداند در مورد اندامهای جنسی هم همین اتفاق می افتد
حدود 15 تا 19 ماهگی هر دو جنس دختر و پسر شروع به خود تحريك اندام جنسي مي كنند
حسهای لذت بخش از هرگونه تماس ظريفي محدود به این ناحیه شده. اين حس ها همراه با تمايل روزمره كشف بدن منجر به علاقه بهنجار به لذت خود ارضايي در اين مقطع سني مي شود.
همین علاقه در مورد اندامهاي جنسي ديگران نيز بوجود مي آید ، که اگر بخاطر ترس و گناه محدود و محصور و متوقف نشود منجر به احساس لذت از تحريك جنسي در آينده مي شود.
با آغاز دوره بلوغ ،افزايش سريع هورمونهاي جنسي و تكوين خصوصيات ثانويه جنسي ، كنجكاوي جنسي و خود ارضايي شدت مي يابد.
خود ارضایی نوجوانان چیست ؟
از نظر فيزيكی نوجوانان قادر به رابطه جنسي هستند، اما ممانعت های اجتماعي مانع اینکار می شود. فشار متعارض و دوگانه براي تثبيت هويت جنسي و كنترل سايقهاي جنسي اغلب منجر به تنش فيزيكي شديد در نوجواني ميگردد که نياز به تخلیه و رهايي دارد و خود ارضايي يك راه بهنجار براي کاهش تنش جنسي است..
یک تفاوت مهم بین رفتار خودارضايي نوجواني و دوران كودكي وجود تخيلات رابطه جنسي در دوره نوجواني در حین خود ارضايي است كه اين تخيلات الحاق مهمي در تكوین هویت جنسی ، سلامت رؤيا و تخيلات جنسي و يادگيري نوجوان براي اجراي نقش جنسي بزرگسال يا يك فرد بالغ است.
رفتار و فعاليت خود تحريكي در طي دوره نوجواني تا زماني که رابطه جنسي جايگزين آن شود حفظ مي شود يا باقي مي ماند.
خودارضایی نوجوانان، امروزه به دلایل مختلفی گسترش پیدا کرده است. نوجوانان ممکن است خود ارضایی انجام دهند و شما والدین از آن ها اطلاعی نداشته باشید. بنا به گفته انجمن پزشکان اطفال امریکا، خود ارضایی در نوجوانی فعالیتی طبیعی برای گسترش شناخت و کشف بهتر بدن است. ممکن است نوجوان شما زمان طولانی را در حمام سپری کند و شما نگران این باشید که خود ارضایی انجام می دهد و ممکن است به اندام های جنسی اش آسیب برساند. به طور کلی نیاز نیست که در مورد خود ارضایی نوجوانتان نگران باشید؛ اما برخی نشانه هایی وجود دارند که بهتر است درباره نوجوانتان با متخصصین در این موارد صحبت کند.
وقتی نوجوان به بلوغ می رسد، بیشتر در مورد بدن در حال تغییر خود کنجکاو می شود. نوجوان اغلب به کشف و بررسی تغییرات بدن خود و نحوه کارکرد آن ها می پردازد. مطالعه ای که شامل پسران و دختران ۱۴-۱۷ ساله بود، ۸۰ درصد از پسران و ۴۸ درصد از دختران اعتراف کردند که خود ارضایی داشته اند.
اکثر نوجوانان این کار را مخفیانه انجام می دهند و میزان آن می تواند در هر نوجوان از چند بار در سال یا چند بار در روز، متفاوت باشد. متخصصان اطفال توضیح می دهند که فراوانی خودارضایی نوجوانان بر اساس احساسات جنسی و حس کنجکاوی در طول زمان تغییر میکند.
با نوجوانتان در مورد خودارضایی صحبت کنید :
توصیه میشود وقتی پدر و مادر در مورد مسائل جنسی با نوجوان صحبت می کنند، بهتر است خجالت نکشند که درباره خودارضایی با نوجوانشان صحبت کنند. به‌عنوان یک والد، شما سبک ارتباطی خود را دارید و باید خودتان باشید. لازم نیست درباره خودارضایی بسیار طولانی صحبت کنید، مسئله مهمی که باید نوجوانتان بداند این است که شما به حریم خصوصی او تجاوز نخواهید کرد، به نوجوانتان اهمیت می دهید و رشد و توسعه تمایلات جنسی چیزی نیست که از آن شرمنده باشد.
برای نوجوان شما مفید است که بداند کشف بدنش یک فعالیت شرم آور نیست و خود ارضایی یک فعالیت خصوصی است. احتمالاً فرزندتان اعتراف به خودارضایی نخواهند کرد و لزومی ندارد که به او فشار بیاورید و یا از او بخواهید که به شما بگوید.
در صورت مشاهده خود ارضایی در فرزند خود، نباید او را سرزنش یا تنبیه کرد و رفتار و لحن خشونت آمیز داشت. چون در این حالت باعث بیشتر شدن خود ارضایی در نوجوانان به منظور کم تر شدن اضطراب او خواهند شد.
والدین باید به صورت دوستانه در مورد مسائل مربوط به سلامت جنسی از جمله خود ارضایی با فرزند خود صحبت کنند و عوارض آن را در آینده، برای او شرح دهند و به او انگیزه و اعتماد به نفس برای ترک این عمل و پیشرفت در دیگر مقاطع زندگی را بدهند و بهتر است در صورتی که صحبت کردن در این خصوص احساس ناخوشایندی در خود یا فرزندشان به وجود می اورد از مشاور در این مورد کمک گرفته و از راهنمایی هایی اصولی و کار امد بهره مند شوند. چه بسی با مداخله ی مشاور در این خصوص به راحتی ریشه های بروز این مشکل شناسایی شده و با حداقل تنش نتیجه ی دلخواه حاصل شود.
چه زمانی باید نگران شد :
چند مورد نگران کننده در رابطه با استمنا دوران نوجوانی وجود دارد که شما باید به عنوان والدین از آنها آگاه باشید.
عدم بازداری اجتماعی: خود ارضایی در جمع یا خود ارضایی بیش از حد میتواند مشکل ساز باشد و اغلب نشانه اختلالات رفتاری است. به عنوان مثال نوجوانانی با FASD (اختلال طیف جنین الکلی) گاهی خود را در جمع لمس میکنند و یا فعالیت های نامناسب دیگری انجام می دهند. نوجوانانی که مبتلا به اوتیسم هستند ممکن است به صورت اجباری و یا در جلوی دیگران خودارضایی انجام دهند. اگر نوجوان شما این رفتارها را دارد، باید با یک متخصص در این زمینه مشورت کنید. گاهی اوقات درمان رفتاری میتواند کمک کند و گاهی به دارو نیاز است.
استمنا بیش از حد و یا مشغولیت شدید با استمنا: کودکانی که مورد آزار جنسی قرار گرفته اند ممکن است بیش از حد غرق در روابط جنسی و یا خودارضایی شوند و یا از نظر جنسی فعال شوند. اگر متوجه این رفتارها شدید، اطمینان حاصل کنید که فرزندتان با شما صحبت خواهد کرد و شما طرف مقابل صحبت‌های او خواهید بود. با یک متخصص برای گرفتن مشاوره حتماً صحبت کنید.
چه کودکانی بیشتر خودارضایی میکنند :
کودک در حین بزرگ شدن شدیدا تحت تاثیر تحریم آگاهی های جنسی قرار می گیرد و در نتیجه هر اطلاعاتی را که پیدا می کند جذب می کند و بسته به اقتضای سن خود و همچنین شکل خانواده و علایق و مسائل اعتقادی آن ها را باور ، جمع بندی و یا مردود و غیر عملی می پندارد. بسته به میزان قدرت و بزرگی منبعی که آن ها را در می یابد تاثیر حرف ها در وی تشدید و یا تضعیف می گردد. اطلاعات صحیح به هیچ وجه به وی نمی رسد و حتی اظهار توجه و یا سوال مستقیم آن ها نیز به چشم قره یا جواب های کوتاه که والدین به خاطر پنهان کردن ساده ترین و کلی ترین اصل زیست شناسی از فرزند انجام می دهند، ختم می گردد. کودک ناچاراٌ زیر فیلتر اطلاعاتی چیزهایی را دنبال می کند و می خواند. چیزهایی که مسلماٌ تحت این شرایط می تواند بسیار غیر واقعی تر از حقیقت باشد. از سوی دیگر چون این اعمال غیر معمول همواره به شدت مورد شماتت قرار گرفته، کلاٌ این قبیل کارها شکل قابل ارائه ای ندارند. حال با نفوذ تربیت های اخلاقی و چیزهای دیگر هیولایی از مشکل برای فرد ترسیم می گردد که حذف آن از مغز غیر ممکن است.
احساس گناه، این که من با دیگران فرق دارم، حس اینکه فرد از خودش بدش بیاید، این که خود را ضعیف احساس کند و همه جور حس نامربوط دیگری به وی هجوم خواهد آورد و روحیه نرم آدمیزاد را همچون سیلابی از نابسامانی ها مورد تاخت و تاز قرار می دهد. پس به احتمال دارد اثرات مخرب روانی که اکنون افراد ممکن است در خود ارضایی بیایند تنها و تنها به تصاویری که فرد در ذهنش از هستی خود کشیده بر میگردد و کلاٌ موردی فیزیکی نیست. این اشکالات در حقیقت درست است که منطبق بر خود ارضایی می باشد اما قائم به آن نیست و دلیل نمی شود که خود ارضایی را دلیل تشکیل آن بدانیم. اما چه می توان کرد که فعلا فرد تحت تاثیر این افکار دچار چنین تخیلاتی می گردد. به هر جهت گریزی از آن بخاطر نحوه رشد انسان نیست اما حداقل می توان فعلا در اولین قدم چنین احساس های بی مورد و مخربی را از خود دور کرد.
دلایل خودارضایی کودکان :
وجود انگل روده ای :
بعضی از کودکان انگل روده ای مثل کرمک دارند. هنگام شب کرمک از داخل روده به خارج از مقعد حرکت میکند و سبب التهاب و خارش ناحیه مقعد و اطراف دستگاه تناسلی کودکان می شود. کودکان با خارش این ناحیه، سبب تحریک ناحیه ی تناسلی و احساس لذت میکنند که خود میتواند مقدمه ای جهت شروع خودارضائی شود.
عفونت های ادراری :
کودکان خصوصا دختران، به علت کوتاهی مجرای ادراری، مستعد عفونت های ادراری هستند. عفونت باعث التهاب و احساس سوزش و خارش ناحیه ی تناسلی میشود و ممکن است کودکان با خاراندن این ناحیه به احساس لذت برسند. تکرار این مسئله ممکن است ایجاد خودارضائی در کودکان کند.
عدم رعایت بهداشت پس از دفع مدفوع :
کودکان و خصوصا دختران به علت نزدیکی مقعد و قسمت تناسلی در صورتی که پس از دفع مدفوع، شستشو و نظافت کامل صورت نگیرد، ممکن است باقیمانده ی مدفوع، باعث ایجاد التهاب، سوزش و خارش این ناحیه را فراهم کند.
نوازشهای بی مورد و غلط :
بعضی از مادران و بزرگترها برای خنده ی کودکان، شدیدا آنها را قلقلک میدهند. نوازش زیاده از حد ناحیه ی شکم، ناحیه ی تناسلی و کشاله ی رانها میتواند ایجاد تحریک ناحیه ی تناسلی و احساس لذت در کودک شود و زمینه را برای شروع خودارضائی فراهم کند.
مالش دادن بدن :
حرکاتی مانند خوابیدن روی شکم و مالیدن خود به زمین یا روی اشیای سخت مثل عروسک، تشک و بالشت در کودکان امری عادی و معمولی است. هر چند این حرکات بیشتر اتفاقی و جهت سرگرمی و بازی انجام داده میشود ولی در صورت عدم ممانعت والدین و اصطکاک و مالش افراطی ناحیه ی تناسلی، کودکان ممکن است به تحریک جنسی برسند و تشویق به تکرار این کار شوند و نهایتا منجر به خودارضائی شود.
دستکاری آلت تناسلی :
بعضی از کودکان به صورت ناخودآگاه دست در شلوار خود میکنند و دایما با آلت تناسلی خود بازی میکنند. در صورت عدم پیشگیری والدین از این کار، استمرار و دستکاری مکرر آلت تناسلی توسط کودکان، میتواند باعث تحریک آن ها و خودارضائی شود.
شستشویی افراطی ناحیه تناسلی :
بعضی از والدین، خصوصا آنهائی که وسواس دارند، ممکن است جهت شست و شوی کودکان در دست شوئی یا حمام، بیش از حد وسواس به خرج دهند. تماس و لمس بیش از حد دست با آلت تناسلی کودکان ممکن است باعث تحریک جنسی آنان شود.
مواجه شدن با صحنه های جنسی :
کودکانی که شاهد روابط جنسی والدین هستند یا صحنه های مستهجن و زشت جنسی را از طریق دیدن فیلم سکسی مشاهده میکنند و همچنین کودکانی که مورد سوء استفاده ی جنسی، توسط کودکان دیگر یا بزرگسالان قرار میگیرند، بیشتر مستعد انجام دادن خودارضائی هستند.
محرومیت از محبت والدین :
کودکانی که به هر دلیل، مثل فوت والدین، جدائی و طلاق، غیبت های طولانی والدین در منزل، بیماری های جسمی و روحی شدید آن ها از عاطفه، عشق و محبت والدین، خصوصا مهر مادری محروم باشند و منزوی و تنها میشوند. این کودکان، عشق و محبت را در خود جست و جو میکنند و دچار خود دوستی میشوند و برای تسکین و آرامش خود، راهی جست و جو میکنند که یکی از این راه ها، خودارضائی است.
کودکان منزوی و تنها :
کودکانی که نتوانند با اجتماع ارتباط برقرار کنند یا نتوانند با کودکان هم سن و سال خود رابطه ی دوستی برقرار کنند و از بازی با دوستان و اسباب بازی های خود، به لذت و شادی نرسند یا به نوعی هم بازی ندارند، احساس ناکامی و طرد شدگی و سربار و زائد بودن میکنند و فکر میکنند کسی آن ها را دوست ندارد. برای اینکه این کودکان، رنج ناشی از تنهائی را کاهش دهند به دنبال راهی جهت کسب لذت بر می آیند که آسان ترین راه کسب لذت خودارضائی است.
کودکان مضطرب و عصبی :
کودکانی که به هر دلیل دچار اضطراب جدائی، اضطراب امتحان، ترس از مدرسه، ترس از جمع و انواع فوبیا و ترس های بیمارگونه می شوند، برای رهائی از این اضطراب ها و ترس ها و رفع تسکین آلام خود، ممکن است به خودارضائی روی آورند.
همچنین کودکانی که با هر مسئله ای عصبی و ناگهان دچار انفجار هیجانی میشوند. برای اینکه از زیر بار فشار این هیجان رهائی پیدا کنند، به گفته ی فروید، دچار خودارضائی اضطراری میشوند.
