بحران میانسالی، یکی از جدی‌ترین مسائلی است که به‌خصوص زنان با آن دست به گریبانند. میانسالی، فاصله‌ای است بین جوانی تا سالمندی که بازه‌ای حدود ۴۰ تا ۶۰ سال را در برمی‌گیرد. این سن، زمانی است که بسیاری از زنان با احساس ناامیدِ و بی‌آرزویی مواجه می‌شوند. دلایل زیادی برای ایجاد بحران میانسالی در زنان وجود دارد. فشارهای اجتماعی، چالش‌های شغلی، مشکلات سلامتی، تغییرات هورمون‌ها، مسائل مربوط به روابط و بسیاری موارد دیگر، باعث می‌شوند که زنان حس کنند دیگر جوان نیستند و شاید باید خود را برای رسیدن به انتهای خط آماده کنند. در این مورد بیشتر خواهیم گفت.
بحران میانسالی چیست؟
قبل از هرچیز، بد نیست در مورد اصطلاح بحران میانسالی یا Midlife Crisis کمی بیشتر بدانیم. بحران میانسالی، دوره‌ای از آشفتگی‌های احساسی است که فرد با هویت و اعتماد به نفس خود دست و پنجه نرم می‌کند و اغلب منجر به تغییراتی در شغل و سبک زندگی می‌شود. تجربه میانسالی می‌تواند بسیار دلهره‌آور باشد. ممکن است فرد مدام خود را زیر سوال ببرد یا احساس ناآرامی و آشفتگی داشته باشد. فهمیدن معنای مشکلات میانسالی و دلایل احتمالی و چگونگی گذر از آن، می‌تواند کمک زیادی به مقابله با بحران میانسالی در زنان داشته باشد.
بد نیست در این قسمت به دو نمونه از آثار سینمایی که به این مقوله پرداخته‌اند، اشاره کنیم. ناصر تقوایی در فیلم کاغذ بی‌خط، ما را وارد دنیای آشفته‌ی رویا می‌کند که در میانسالی دچار بحران شناختی شده است. او زنی چهل و چند ساله است که تصمیم به نویسنده شدن دارد. رویا مدام با سوالات شناختی در مورد چرایی و چگونگی زندگی روبه‌رو است. او گاهی فکر می‌کند که حتی نزدیک‌ترین آدم‌های زندگیش هم او را نمی‌شناسند. او از انجام روزمره کارهای خانه و رسیدن به بچه‌ها خسته است و تمام وجودش آکنده از اضطرابی است که مدام در گوشش می‌خواند که دیر شده و او عقب مانده است.
در فیلم زیر سقف دودی، پوران درخشنده، بحران میانسالی شیرین را به ما نشان می‌دهد. همسر شیرین، با وجود شیرین و پسر جوانشان، پنهانی با زنی جوان و زیبا وارد رابطه می‌شود. شیرین دچار فروپاشی روانی می‌شود. احساس عدم اعتماد به نفس که به دلیل بالا رفتن سن، مدام با او همراه است، در تمام طول فیلم شخصیتی آشفته و خسته را پیش روی مخاطب قرار می‌دهد که به‌دنبال پیدا کردن خودش است.
با توجه به این موارد، شاید بتوانیم نشانه‌های بحران میانسالی را در چند بخش بیان کنیم.
نشانه‌های بحران میانسالی در زنان
درک زودهنگام نشانه‌های بحران میانسالی، به شما کمک می‌کند تا با احساسات و سوالاتی که در این دوران با آن‌ها روبه‌رو می‌شوید، مواجهه خوبی داشته باشید. پذیرش این احساسات می‌تواند اولین قدم برای کشف ریشه‌ی مشکلات باشد. با استفاده از این آگاهی می‌توانید دوره سردرگمی ناشی از بحران میانسالی را به فرصتی برای رشد و خودشناسی تبدیل کنید.
• افزایش اضطراب: نگرانی در مورد زندگی طبیعی است. اما این نگرانی‌ها ممکن است در بحران میانسالی شدت پیدا کنند. شما ممکن است نسبت به آینده یا جایگاه خود در دنیا احساس اضطراب بیشتری داشته باشید.
• بی‌قراری: دومین نشانه رایج بحران میانسالی در زنان، احساس بی‌قراری است. ممکن است احساس کنید که نیاز به تغییر دارید اما نمی‌دانید دقیقا باید چه چیزی تغییر کند. این حسی شبیه به بیرون پریدن از پوست و تغییر دادن همه چیز است.
• نارضایتی از زندگی: در این دوران، ممکن است احساس ناخشنودی از وضعیت زندگی داشته باشید. این می‌تواند ناشی از شغل، روابط یا حتی تصمیمات گذشته باشد. حتی اگر از بیرون همه چیز خوب به نظر برسد، به‌طور کلی احساس جدایی، غرق شدن و نارضایتی در فرد وجود دارد.
• تمایل به تغییرات اساسی: از مهم‌ترین نشانه‌های بحران میانسالی در زنان، تمایل به تغییر است. تغییر شغل، محل زندگی، تغییر در ظاهر، یا کشف سرگرمی‌های جدید، همه از نشانه‌های این موضوع است.
دلایل ایجاد بحران میانسالی در زنان
اینکه آیا توضیحی زیستی برای تغییراتی که زنان در میانسالی تجربه می‌کنند وجود دارد یا خیر، هنوز مشخص نیست. اما دلایل بحران میانسالی در زنان، می‌تواند به ترکیبی از عوامل منحصر به هر فرد یا عواملی مشترک باشد. برخی از این دلایل عبارتند از:
عوامل بیرونی
دنیای اطراف ما اغلب مسیرها و نقاط عطفی را تعیین کرده که به ما القا می‌کنند باید از آن‌ها تبعیت کنیم. وقتی طبیعت زندگی فرد با این مسیرها همخوانی نداشته باشد، احساس نارضایتی خود را نشان می‌دهد. عواملی مانند ازدواج‌های زودهنگام، محدود کردن زنان توسط مردها، وقف زندگی زن فقط برای فرزندان و دور شدن از آرزوها و اهداف و عواملی مانند این‌ها همه در این گروه قرار می‌گیرند.
رویدادهای مهم زندگی
اتفاق‌هایی مانند جدایی، از دست دادن شغل، رفتن فرزندان از خانه یا مواردی مانند این‌ها می‌توانند جرقه‌ی بحران میانسالی در زنان شوند. در این شرایط زنان وارد دوره‌ای از خودشناسی و زیر سوال بردن خود می‌شوند. اگر زنان تا این سن دستاورد خوبی نداشته باشند، یا مجبور به زندگی به سبک غیردلخواه بوده‌اند، یا زندگی در شرایط اقتصادی بد را تجربه کرده باشند، بعد از این جدایی‌ها همه چیز برایشان ناخوشایند خواهد شد.
مسائل حل نشده گذشته
رویدادهای چالش‌برانگیز در دوران کودکی یا جوانی، رویاها و اهداف برآورده نشده و آرزوهای به ثمر ننشسته می‌توانند در میانسالی دوباره پدیدار شده و منجر به بحران شوند. همچنین طرحواره‌‌های ناسازگار می‌توانند در این موضوع تاثیر بسزایی داشته باشند. برای مطالعه بیشتر درباره طرحواره‌ها به مقاله طرحواره درمانی: راهنمای جامع مراجعه کنید.
نگرانی‌های مرتبط با افزایش سن
بالا رفتن سن یک روند طبیعی از زندگی است اما در بعضی افراد می‌تواند نگرانی‌هایی را ایجاد کند. نداشتن مهارت اجتماعی خوب، افسردگی، تغییرات جسمی، یائسگی یا مشکلاتی که زنان در میانسالی با آن روبه‌رو می‌شوند، می‌توانند طغیانی از احساسات و سوالات را برانگیزند.
سوال‌های هویتی
میانسالی اغلب سوالاتی را در مورد هویت فرد و ارزش‌های او به همراه دارد.
نحوه روبه‌رو شدن و درمان بحران میانسالی در زنان
تغییر می‌تواند دشوار باشد اما با رویکرد درست، گذر از بحران میانسالی آسان‌تر می‌شود. روبه‌رو شدن با بحران میانسالی با رویکردی فعالانه می‌تواند منجر به رشد شخصی، خودآگاهی و در نهایت، زندگی پرمعناتر شود. این دوره سخت را باید به مسیری برای تغییر مثبت تبدیل کرد. چگونه؟
• احساسات خود را بپذیرید
احساسات خود را در آغوش بگیرید و بپذیرید. به یاد داشته باشید که احساس عدم اطمینان یا اضطراب هیچ اشکالی ندارد. احساسات خود را جایی بنویسید. این موضوع به پردازش احساس شما کمک می‌کند.
• آنچه را که در کنترل شماست، بشناسید
بدانید که چه چیزی قابل تغییر است و چه چیزی را نمی‌توان عوض کرد. انرژی خود را روی مواردی بگذارید که بتوانید تفاوت ایجاد کنید.
• هدف خود را بازتعریف کنید
درباره تمام چیزهایی که برای شما شادی و رضایت به‌وجود می‌آورد، فکر کنید. این زمان خوبی است که علایق جدید خود را کشف یا علایق قدیمی را احیا کنید.
• اهداف قابل دستیابی را تعیین کنید
برای خود اهداف واقع‌بینانه تعیین کنید که با حس‌های جدید شما از هدف، همسو باشد. هر زمان که می‌توانید، اهداف هوشمندی را برای رسیدن به موفقیت تعیین کنید.
• در فعالیت‌‌های معنادار شرکت کنید
در فعالیت‌هایی شرکت کنید که به زندگی شما غنای بیشتری دهد و شما را به دیگران متصل کند. هر چیزی که شادی درونی شما را بیشتر می‌کند، انجام دهید.
• مراقبت از خود را در اولویت قرار دهید
خوب غذا بخورید، ورزش منظم داشته باشید، استراحت کنید و خوب بخوابید. کارهایی مانند یوگا، مدیتیشن و ذهن آگاهی می‌تواند در این مسیر به شما کمک کند.
• در صورت نیاز به دنبال کمک حرفه‌ای باشید
کمک گرفتن از تراپیست می‌تواند گزینه خوبی باشد. درمان یا مشاوره در هنگام گذر از بحران میانسالی در زنان، حمایت و دیدگاه‌های خوبی به شما خواهد داد. در صورت تمایل می‌توانید از متخصصان ما در کلینیک روانشناسی آفتاب کمک بگیرید.
نتیجه‌گیری
بحران میانسالی در زنان، می‌تواند روند پیچیده و گاهی آزاردهنده‌‌ای داشته باشد. بهترین راه برای گذر سالم از این دوران، شناخت خود و مراقبت از خود است. در این مسیر می‌توانید از پشتیبانی مشاوران و روان‌شناسان استفاده کنید. مشاوره فردی در این زمینه می‌تواند کمک خوبی برای شما باشد. با این کار شما می‌توانید به‌صورت حرفه‌ای و با شناخت کافی، از این بحران عبور کنید.
